İnşaat projelerinde plan tutmazsa, bütçe saparsa, hakediş geç çıkar ve kimse nedenini açıkça söyleyemez. Çünkü herkes başka bir veriyle konuşur. İşte tam bu noktada PMO ve project controls arasındaki ilişki, projenin kaderini belirler.

Bu yazıda; merkezdeki PMO ile sahadaki proje kontrol ekipleri arasındaki gerilimleri, yaşanmış örneklerle, maddi kayıplarla ve çözüm modeliyle ele alacağım.

PMO Nedir? Kâğıt Üzerindeki Tanım Yetmez

PMO (Project Management Office), şirketin proje yönetim metodolojisini belirleyen, süreçleri standardize eden ve merkezi raporlama sağlayan yapıdır. Ama pratikte bazen sadece “şablon hazırlayan ekip” olarak görülür.

Oysa güçlü bir PMO:

• Sahadan veri alır, doğrular, anlamlı hâle getirir.
• Forecast’ı sadece sayılarla değil, riskiyle birlikte sunar.
• Proje müdürüne değil, projeye sadıktır.

Sahadaki Project Controls Ne Yapar?

Şantiye tarafındaki proje kontrol ekibi:

• Günlük ilerleme verisi toplar,
• Planı günceller,
• Maliyetleri takip eder,
• Hakedişleri hazırlar,
• Raporları hazırlar.

Ancak kritik soru şudur: Bu ekip kime rapor verir?

1. Saha Müdürüne Raporlama: Kolay ama Tehlikeli

Avantajları:

• Operasyonel uyum sağlanır, iletişim hızlıdır.

Riskleri:

• Gerçek ilerleme verisi “yumuşatılır.”
• Gecikme, verim kaybı raporlara yansımaz.
• PMO, proje ilerliyor sanır, gerçekte işler duruyordur.

Vaka: Bir petrokimya projesinde, ilerleme %92 olarak raporlandı. Ama drone ile yapılan survey %68 gösterdi. Sonuç: Claim kaybedildi, 42 gün gecikme yaşandı, 12 milyon $ zarar.

2. Sadece PMO’ya Raporlama: Doğru Ama Kopuk Olabilir

Avantajları:

• Veriler bağımsızdır, manipülasyon riski düşüktür.
• Üst yönetim doğruya yakın bilgiyle karar alır.

Riskleri:

• Saha ile iletişim zayıfsa, veri gecikir.
• “PMO sahada yok ki, neyi biliyor?” algısı oluşur.
• Saha müdürü bu ekibi dışlayabilir.

3. Doğru Model: Matrix Raporlama

En başarılı projelerde şu sistem kurulur:

• Operasyonel Raporlama: Saha Müdürü
• Teknik Raporlama: PMO

Bu yapıda ekip:

• Günlük üretimle senkronize olur,
• Forecast ve raporları bağımsız şekilde hazırlar,
• Veri gerçek kalır, iletişim kopmaz.

Konflik varsa: Aylık eşgüdüm toplantısında PMO ve saha müdürü birlikte çözüm üretir. PMO’nun veto değil, “şeffaf veri” hakkı vardır.

4. Kültürel Farklar Bu Sistemi Nasıl Etkiler?

• Orta Doğu: Hiyerarşik yapı baskındır → Saha müdürü PMO’yu bastırabilir
• Kuzey Avrupa: Şeffaf veri kültürü yaygındır → Matrix modeli doğal işler
• Türkiye & CIS: Müdür otoritesi güçlü → Çift yönlü sistem zorunlu hâle gelir

5. Dijital Dönüşüm PMO’yu Nasıl Güçlendiriyor?

• Drone Survey: Gerçek ilerlemeyi anlık doğrular
• IoT Sensorler: Ekipman ve iş gücü verimliliğini ölçer
• BIM Entegrasyonu: Model bazlı hakediş yapılabilir
• Power BI / Dashboard: PMO ve saha aynı veriye aynı anda bakar

Artık “bana veri gönderin” dönemi bitti. Veri PMO’ya akmalı, beklenmemeli.

6. Maddi Kaybın Rakamlarla Karşılığı

Hatalı raporlama yüzünden:

500 milyon $’lık bir projede bu farklar 25 milyon $’a kadar çıkabilir.

7. Proje Büyüklüğüne Göre Önerilen Yapılanma

8. Sonuç: PMO ile Saha Birlikte Konuşmalı

PMO, sadece üst yönetimi memnun eden bir ofis değil; projenin erken uyarı sistemidir.
Saha Project Controls ise sadece Primavera kullanan planlamacılar değil; verinin koruyucularıdır.

Ve şunu unutma:
“Gerçek veri gecikmeyi önlemez, ama geç veri her zaman geciktirir.”

Bu yazı, sadece PMO nedir sorusunu değil, doğru yapı nasıl kurulur sorusunu yanıtlamak için yazıldı.
Umarım bir sonraki projenin forecast’ı gerçek olur.

Umarım youtube kanalımı takip ediyorsunuz ayrıca instagram ve facebookta da takibiniz devam ediyordur, abone olursanız yazılarımı email olarak alırsınız hemen okuma fırsatınız olur benden söylemesi tabi, keyfiniz bilir… Ayrıca proje yönetimi konularında daha fazla bilgi için blogun bu bölümüne bir göz atın.

Yazıyı paylaş:Twitter | LinkedIn | WhatsApp