Bugünlerde yapay zeka devrimi, siyasi gündemin gölgesinde kalsa da hayatımıza ciddi anlamda yön veriyor. Daha birkaç yıl önce “Yapay zeka bizim mesleğimizi elimizden alamaz” diye düşünüyorduk. Ama bu düşünce, birçok alanda hızla değişmeye başladı. Bu yazıda ilginç bir sorunun peşinden gideceğiz: Yapay zeka ile planlama mümkün mü? Ve eğer mümkünse, şu an hangi seviyedeyiz?

Cevabı en baştan verelim:

Evet, yapay zeka ile planlama mümkün. Ancak henüz bizim yerimizi tamamen alacak düzeyde değil. Fakat bu, sonsuza kadar güvende olduğumuz anlamına gelmiyor. Bence bu teknoloji, çok da uzak olmayan bir gelecekte ciddi bir değişimi beraberinde getirecek.

Şimdilik bu korkuyu bir kenara bırakalım ve “enjoy the ride” diyerek yola devam edelim. (Türkçesi aklıma geldi ama bloga pek uygun değil; onu da sizin hayal gücünüze bırakıyorum.)

Nereden Nereye?

Sanırım ilk kez 15 yıl önce yaşadıklarımı, gördüklerimi ve hissettiklerimi paylaşmaya başlamıştım. Önce bir blogdu, sonra bir Facebook grubu… Derken bir YouTube kanalı, bir Instagram hesabı ve artık abone olabileceğiniz bir web sitesine dönüştü.

Her ne kadar zaman zaman hepsini kendi haline bıraksam da, sizden gelen tek bir mesaj bile beni yeniden yazmaya, anlatmaya ve paylaşmaya motive ediyor. Bu iletişim yollarının 10 bin, 20 bin kişiye ulaşması bana maddi bir katkı sağlamıyor belki, ama birinin hayatına dokunmak açısından büyük anlam taşıyor.

Bu yüzden senden küçük bir ricam var:
Eğer bu yazı sana bir şey hissettirdiyse, lütfen paylaş. Facebook’ta, LinkedIn’de, Ekşi Sözlük’te… Belki bir başka inşaat mühendisine ışık olursun.

Yapay Zeka ile Planlama: Alternatifler Neler?

Planlama deyince akla genelde Primavera P6 ya da MS Project geliyor. Hatta yakın zamanda bu iki programın karşılaştırmasını paylaşmıştım, ilgini çekebilir.

Fakat gerçek şu ki:

• Herkesin elinde bu yazılımlar yok
• Veya kullanacak bilgiye sahip değil
• Saha mühendisleri hızlıca kendi iş programlarını oluşturmak istiyor
• Küçük çaplı müteahhitler lisans ücretlerinden kaçınmak istiyor

İşte burada LLM (Large Language Model) tabanlı yapay zekâ sistemleri devreye giriyor.

Yapay Zeka ile Neler Yapabilirsiniz?

Örneğin elinizde basit bir aktivite listesi var. Başlangıç tarihleri ve süre bilgileri belli. Normalde:

• Bağlantılar manuel kurulur
• Takvim hesaplanır
• Gantt grafiği çizilir

Ancak artık ChatGPT gibi bir modele şu promptu yazmanız yeterli:

Bu aktiviteleri FS (Finish-to-Start) mantığına göre sırala ve başlangıç–bitiş tarihlerini hesapla.

Ve saniyeler içinde plan hazır! Üstelik bu çıktıyı Excel’e aktarıp, bir adım ileriye giderek tüm süreci tek bir VBA makrosuyla otomatikleştirebilirsiniz.

P6 veya MS Project Yoksa Dert de Yok

Şantiyede Primavera’ya ulaşamıyorsanız veya dışarıda acil bir plana ihtiyaç duyuyorsanız, size gereken şey: Excel + Yapay Zekâ + VBA

ChatGPT yardımıyla:

• Aktivite listeleri otomatik oluşturuluyor
• FS, SS, FF bağlantıları tanımlanıyor
• Takvim otomatik hesaplanıyor
• Dinamik Gantt grafikleri çiziliyor
• Manuel girişler de dikkate alınarak proje güncelleniyor

Bu Sistemi Kimler Kullanmalı?

• Primavera bilmeyen ama planlamaya adım atmak isteyen mühendisler
• Kısıtlı kaynaklarla çalışan küçük proje ekipleri
• Şantiyede hızlı karar almak isteyen saha mühendisleri
• Planlama mantığını öğrenmek isteyen yeni mezunlar

Yakında Ne Geliyor?

Ben de bu konuda bir araç geliştiriyorum. Excel’de çalışacak, FS/SS/FF mantığını anlayacak, otomatik Gantt çizecek, takvimi güncelleyecek ve tatilleri hesaba katacak bir sistem…

Kod bilmen gerekmiyor, sadece kullanman yeterli. Merak edenler için yakında blogda paylaşacağım.

Sen Ne Düşünüyorsun?

Senin şantiyede ya da ofiste yaşadığın planlama sıkıntıları nelerdi?
Yapay zeka bu konuda sana nasıl yardımcı olabilir?
Yorumlara yaz, birlikte çözelim.